Status prawny preparatów i próbek wydzielin pobranych z organizmu ludzkiego i zwłok
W poprzednim artykule poruszyłam tematykę prowadzenia dokumentacji medycznej oraz związanym z nią uprawnieniem do jej wglądu. Bywają sytuacje, w których rodzina zmarłego pacjenta domaga się wydania przez szpital spreparowanych tkanek pacjenta, pozyskanych w trakcie sekcji.
Swoje żądania często odnoszą do kultu pamięci osoby zmarłej, będącego samoistnym dobrem osobistym, którego jednym z elementów jest uprawnienie do pochowania zwłok. Czy rodzina pacjenta w takiej sytuacji ma prawo domagać się wydania spreparowanych fragmentów tkanek i narządów?
Czym są bloczki parafinowe oraz spreparowane preparaty histopatologiczne z pobranych ze zwłok wycinków?
Aby odpowiedzieć na powyższe pytania, należy przytoczyć wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2011 r. (VCSK 256/10). Z pozwem przeciwko szpitalowi wystąpił syn zmarłej pacjentki, kiedy to szpital odmówił mu wydania fragmentów tkankowych. Syn twierdził, że naruszone zostały jego dobra osobiste w postaci uprawnienia do pochowania zwłok matki.
Niestety przegrał w dwóch instancjach, kierując następnie do Sądu Najwyższego skargę kasacyjną. Sąd Najwyższy wypowiedział się, że status prawny preparatów i próbek wydzielin pobranych z organizmu ludzkiego i zwłok nie jest wyraźnie określony żadnym przepisem prawa powszechnego. Pobrany podczas sekcji zwłok materiał — stanowiący niewielkie fragmenty tkanek — nie może być traktowany w kategorii narządów, tkanek, szczątków ludzkich, a tym bardziej fragmentów zwłok.
Dokumentacja medyczna
Oznacza to, że wycinki tkanek pobrane z organizmu ludzkiego w celach diagnostycznych i preparaty histopatologiczne stanowią dokumentację medyczną. Sąd Najwyższy stwierdził, że tym samym do wydania i udostępniania spreparowanych fragmentów tkanek i narządów pobranych, w celu określenia przyczyny zgonu pacjenta będą mieć zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. Nr 252, poz. 1697). Rozporządzenie zawiera niezamknięty katalog dokumentacji, możliwe jest więc zaliczenie do tej kategorii preparatów, których nazwa, cel i okres przechowywania sprzeciwiają się uznaniu ich za szczątki ludzkie, które podlegałyby pochowaniu razem z wcześniej pochowanym ciałem zmarłego pacjenta.
Reasumując bloczki parafinowe i preparaty histopatologiczne spreparowane z pobranych ze zwłok wycinków stanowią swoistą dokumentację lekarską i nie podlegają wydaniu.
ZASTRZEŻENIE Treści z naszego portalu są jedynie wskazówkami dla zainteresowanych i zawsze rekomendujemy skonsultowanie się z wykwalifikowanym specjalistą w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących danego tematu. Nie są to treści edukacyjne. Administratorzy portalu nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych na naszych stronach. Wszelkie treści umieszczane na niniejszej stronie internetowej chronione są prawem autorskim.
